Граммема

Particle : Частица

Жалпы бөлүм
Типологиялык аталышы (Орусча) Частица
Типологиялык аталыштын сыпаттамасы (сүрөттөлүшү ) жана булагы (өзөгү) (Орусча) Частицы - разряд неизменяемых служебных слов, участвующих в выражении форм отдельных морфо­ло­ги­че­ских категорий, входя в состав слова («некто», «кто-то», «дай-ка») либо присоеди­ня­ясь к нему («пошёл бы», «да будет», «пошёл было» и т. п.), передающих коммуникативный статус высказывания (вопроси­тель­ность — «разве», «ли», «неужели», отрица­тель­ность — «не», «ни»), а также выража­ю­щих отношение высказывания и/или его автора к окружа­ю­ще­му контексту, выраженному или подразу­ме­ва­е­мо­му: так называемые модальные частицы («только», «и», «даже», «ещё», «уже», «ведь», «же», «тоже» и т. п.). Пестрота предлагаемых классификаций частиц и многообразие их списков объясняется принци­пи­аль­ны­ми особенностями функционирования частиц: их многозначностью, нечёт­ки­ми семантическими границами, совмещённостью субъективного и объективного модальных начал, тесной связью частиц с лексико-грамматической структурой высказы­ва­ния, способ­но­стью соеди­нять­ся в комплексы, обилием частиц в разговорной речи, а также обязательным соотнесением их с совпадающими по форме и близкими по семантике единицами других частей речи (союзами, междометиями, наречиями, застыв­ши­ми формами существительных, местоимений, глаголов), с которыми частицы связаны генетически. Частицы легко входят в комплексные сочетания друг с другом или с единицами других частей речи. В соответствии с этим классификационные списки частиц различаются — в разных граммати­че­ских традициях — для одного языка и также для разных языков. Не совпадают они в рамках синхронного и исторического языкознания: в пределах сравнительно-истори­че­ско­го языкознания принято называть частицами те элементы, которые в других направ­ле­ни­ях современного языкознания именуются союза­ми или формантами. // Лингвистический энциклопедический словарь // Гл. Ред. В.Н. Ярцева. - М.: Большая Российская энциклопедия, 2002. - 709 с. - С. 579.
Типологиялык аталышы (Англисче) Particle
Типологиялык аталыштын сыпаттамасы (сүрөттөлүшү) жана булагы (өзөгү) (Англисче)
Грамматикалык категория Part of speech : Часть речи
Санариптик идентификатор (аныктагыч)
Корпусту белгилөөчү идентификатор Part
Тилдик бөлүм
Улуттук аталышы (Татар) Кисәкчә
Улуттук аталыштын сыпаттамасы (сүрөттөлүшү) жана булагы (өзөгү) (орусча) (Татар) Аерым сүзләрне һәм җөмләләрне төрле мәгънәви һәм модаль төсмерләр белән бизи торган ярдәмлек сүзләр кисәкчәләр дип атала. Мөстәкыйль сүзләрдән кисәкчәләр тулы лексик мәгънәне түгел, төрле өстәмә төсмерләрне генә белдерү һәм, шунлыктан, аерым җөмлә кисәге булып килә алмау белән аерылалар, Болардан тыш, кисәкчәләргә ясагыч һәм төрләндергеч кушымчаларны кабул итмәү һәм үзләренә аерым басым белән әйтелмәү хас. Кисәкчәләр төрле сүз төркемнәре янында киләләр һәм алар сүз һәм җөмләләрне модаль һәм экспрессив-стилистик төсмерләр белән бизәп, махсус синтаксик конструкцияләрне төзүдә зарури структур элемент буларак катнашалар. // Татар грамматикасы: өч томда / проект җит. М.З. Зәкиев. – Тулыландырылган 2 нче басма. – Казан: ТӘһСИ, 2016. – Т. II. – 432 б. - С. 383.